Διαδικασία εκλογής νέου Αρχιεπισκόπου

Ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας και ο Ν.590/1977 διαγράφουν λεπτομερώς τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου.
Από τη στιγμή της χηρείας του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου αναλαμβάνει καθήκοντα τοποτηρητή εκείνος από τους εν ενεργεία Μητροπολίτες που έχει τα πρεσβεία της Αρχιεροσύνης.
Εντός πέντε ημερών το αργότερο από την ημέρα κατά την οποία χήρευσε ο Αρχιεπισκοπικός Θρόνος συνέρχεται η Διαρκής Σύνοδος υπό την προεδρία του Τοποτηρητή, αναγγέλλει επισήμως τη χηρεία του Θρόνου στους εν ενεργεία Μητροπολίτες και ορίζει την ημερομηνία της έκτακτης συγκλήσεως της Ιεραρχίας, η οποία δεν μπορεί να απέχει πλέον των είκοσι ημερών από την ημέρα της χηρείας.
Εκλόγιμοι για τον Θρόνο είναι όλοι οι Έλληνες το γένος εν ενεργεία Μητροπολίτες τόσο της Εκκλησίας της Ελλάδος όσο και των ομόδοξων Εκκλησιών, όπως επίσης οι εγγεγραμμένοι στον κατάλογο των προς αρχιερατεία εκλογίμων της Εκκλησίας της Ελλάδος κληρικοί.
Η εκλογή διενεργείται σε μία και μόνη συνεδρία χωρίς διακοπή. Στη συνεδρία αυτή προσκαλείται υποχρεωτικώς, 48 ώρες ενωρίτερα, ο υπουργός Παιδείας.
Η απουσία του πάντως, εφόσον νομίμως προσκληθεί, δεν συνεπάγεται ακυρότητα της διαδικασίας. Και στη συνεδρίαση της εκλογής προεδρεύει ο Μητροπολίτης εκείνος που έχει τα πρεσβεία της Αρχιεροσύνης μεταξύ των παρόντων, ενώ χρέη γραμματέα ασκεί ο νεότερος στην τάξη από τους παρόντες Μητροπολίτες.
Η Ιεραρχία βρίσκεται σε απαρτία αν παρευρίσκονται τα 2/3 των εν ενεργεία Μητροπολιτών. Αν η απαρτία αυτή δεν επιτευχθεί κατά την ορισμένη για την εκλογή ημέρα, η Ιεραρχία, σύμφωνα με ρητή διάταξη του νόμου και για την αποφυγή κωλυσιεργιών κατά την εκλογή, συνέρχεται χωρίς άλλη πρόσκληση την επόμενη εργάσιμη ημέρα, την ίδια ώρα και στον ίδιο τόπο και θεωρείται ότι βρίσκεται σε απαρτία ανεξαρτήτως αριθμού των παρόντων μελών της.
Η κυρίως διαδικασία της εκλογής αρχίζει με την προσευχή και αφού διαπιστωθεί η απαρτία καλούνται οι Ιεράρχες να ψηφίσουν ενώπιον μιας τριμελούς εφορευτικής επιτροπής, η οποία αποτελείται από τον προεδρεύοντα του σώματος και τους δύο επομένους κατά τα πρεσβεία της Αρχιεροσύνης αρχιερείς.
Η επιτροπή αυτή, μαζί με τον υπουργό Παιδείας, εφόσον παρίσταται, ελέγχει την ψηφοδόχο και τη σφραγίζει, σύμφωνα με τις λεπτομερείς διατάξεις του νόμου.
Ακολούθως και χωρίς να προηγηθεί καμία συζήτηση ο Πρόεδρος της επιτροπής καλεί με τη σειρά τους Ιεράρχες που παρίστανται, αρχίζοντας από τον νεότερο κατά τα πρεσβεία, να προσέλθουν και να ψηφίσουν.
Ακολουθεί η διαλογή των ψηφοδελτίων, κατά τις λεπτομερείς διατάξεις του Καταστατικού Χάρτη. Αρχιεπίσκοπος εκλέγεται εκείνος που θα λάβει την απόλυτη πλειονοψηφία των ψηφησάντων.
Αν κατά την πρώτη ψηφοφορία κανένας δεν λάβει την απόλυτη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται αμέσως, χωρίς καμία διακοπή και κατά τον ίδιο τρόπο.
Αν και κατά τη δεύτερη ψηφοφορία δεν συγκεντρωθεί στο πρόσωπο ενός από τους ψηφισθέντες η απόλυτη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται και πάλι αμέσως, για τρίτη φορά, οπότε Αρχιεπίσκοπος εκλέγεται ο σχετικώς πλειοψηφήσας.
Σε περίπτωση ισοψηφίας κατά την τρίτη ψηφοφορία ο Αρχιεπίσκοπος αναδεικνύεται με κλήρο μεταξύ των ισοψηφησάντων.
Την εκλογή ανακοινώνει επισήμως η Διαρκής Σύνοδος, αυθημερόν, με έγγραφό της προς το υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο το αργότερο εντός πέντε ημερών προκαλεί την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος περί αναγνωρίσεως και καταστάσεως του νέου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
Μετά τη δημοσίευση του διατάγματος ο νέος Αρχιεπίσκοπος δίνει ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας παρουσία της Διαρκούς Συνόδου και του υπουργού Παιδείας τη διαβεβαίωση ότι θα εκπληρώνει τα αρχιεπισκοπικά του καθήκοντα μετά πάσης σπουδής και δυνάμεως, τηρώντας τους ιερούς αποστολικούς και συνοδικούς κανόνες και τις ιερές Παραδόσεις, διαδηλώνει δε την υπακοή του στο Σύνταγμα και στους νόμους του Κράτους.
Ακολουθεί η ενθρόνιση του νέου Αρχιεπισκόπου κατά την εκκλησιαστική τάξη.

Πηγή: www.romfea.gr